De jaren tachtig hebben gebeld. Ze willen hun spullen terug. Nee, maar echt. Want de serie De Verschrikkelijke Jaren Tachtig van de VPRO, (nog even) te zien op NPO Start, is er zo krankzinnig goed in geslaagd dit decennium te laten zien dat het net zo goed een herhaling zou kunnen zijn.
En ja, dat kan ik zeggen want als kind van die tijd weet ik er alles van. Van het broodje kroket voor de lunch, meisjes-gympakjes op school, de spelletjes in de kast die ik destijds allemaal heb gespeeld tot de drinkpakjes van Tjolk. En waar hebben ze in godsnaam die truien van de schooljuf vandaan? Die zijn toch inmiddels verboden?
Maar het blijft niet bij de spullen. Die voor mij zeer herkenbare jaren-tachtig-attitude zit erin. Met woongroepen met ‘vooruitstrevende’ ideeën die je beter een seksistische pikorde zou kunnen noemen. Kinderen die achter in de auto aka “de kattenbak” worden gepropt en iedereen maakt alles godverdomme zelf wel uit. En dat is keihard om te lachen. Want bekeken vanuit een hedendaagse bril is zoveel zo ontzettend achterhaald. En dat resulteert in treffende zelfspot over wie we toen waren en wat we normaal vonden.
SPOILERS (snel kijken als je ‘m nog niet gezien hebt)
Tussen al het lachen door volgt de serie het verhaal van Piet. Piet is een van de kinderen in de commune. Bert, van de volwassenen de enige man, is de baas en laat geen kans onbenut dit te laten merken. Hij is luidruchtig en onredelijk en weinig bezig met het welzijn van zijn huisgenoten. Eigenlijk kan het niet en zou het niet moeten mogen. 'Zijn' kinderen zijn redelijk flexibel en passen zich aan en maken er het beste van. Want dat is wat kinderen van alle tijden doen.
Maar Piet is het zat en beraamt met Donnie haar woongroep-broer een kinderlijk plan om Bert te vermoorden. Als dit mislukt (duh) vertelt ze alles aan Ivo, een vrijwilliger van de kindertelefoon. En dat wat Piet meemaakt allemaal niet kan, dat snapt Ivo ook wel, zelfs in de jaren tachtig. Zo begint de lolo-bal te rollen. Want Ivo voelt zich verantwoordelijk voor het lot van Piet.
En dan verandert de serie niet van een komedie in een tragedie, want het blijft grappig tot het eind, maar vanaf aflevering 5 zijn bij mij de sluizen wel wijd opengezet. En die blijven open tot het eind. Want het verhaal van Piet is nog verschrikkelijker dan die hele jaren tachtig bij elkaar. Zo verschrikkelijk dat wij net als Ivo haar ook willen adopteren.
En zo gaat de serie niet meer alleen over de hechte vriendschap tussen Donnie en Piet met slomo’s op het juiste moment versterkt met de soundtrack van mijn jeugd. Maar het gaat over dat de zorg voor het kind altijd boven alles zou moeten gaan. En dat in geval van een traumatische ervaring, dat ontzettend moeilijk kan zijn. Helemaal wanneer de juiste hulp niet voorhanden is.
Zoals Joyce het al zei: “Kinderen, daar pis je niet overheen, daar moet je voor zorgen.”
En daar is dan weer helemaal niets achterhaalds aan.
Hier nog een blog over een serie waarin de kinderen niet altijd even goed verzorgd zijn verstopt in een komedie:
Artikel delen? Voilá: